ԵՐԵՎԱՆ, 6 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Հայաստանից դեպի իր առևտրատնտեսական հիմնական գործընկեր Ռուսաստանի Դաշնություն պատրաստի արտադրանքի արտահանումն աճում է էապես, տարվա առաջին կիսամյակում աճը եղել է մոտ 50 տոկոս, բացի այդ ընդլայնվել է այդ ապրանքների շրջանակը: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց տնտեսական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Թավադյանը:
Ըստ տնտեսագետի՝ երկրի զարգացման կարևորագույն ցուցանիշներից է պատրաստի արտադրանքի արտահանումը և համեմատաբար էժան էներգառեսուրսներ ունենալու հնարավորությունը: Այդ երկու խնդիրները լուծելու համար նա ամենամեծ ներուժը տեսնում է հայ-ռուսական հարաբերություններում:
«Այն պարագայում, երբ միջազգային շուկայում գազի գինը 1000 խմ-ի համար գերազանցել է 2000 դոլարը, մենք գազը գնում ենք 165 դոլարով: Իհարկե, մրցունակության տեսանկյունից դա մեծ նշանակություն ունի»,-ասաց Թավադյանը:
Ինչ վերաբերում է արտահանմանը, ապա 6 ամսվա ընթացքում Հայաստանից արտահանումն աճել է 36.3 տոկոսով: «Պատրաստի արտադրանքը գնում է դեպի Ռուսաստան, աճը նախորդ տարվա առաջին 6 ամսվա համեմատ 48.4 տոկոս է: Եթե անցյալ տարի դեպի Ռուսաստան արտահանման ծավալը կազմել է 365 մլն դոլար, ապա այս տարի՝ արդեն 543 մլն դոլար է: Ի դեպ, մենք երկար տարիներ դոփել ենք տեղում, և մեր արտահանումը կազմել է 1.7 մլրդ դոլար, սակայն, երբ անդամակցեցինք ԵԱՏՄ-ին, մեր արտահանումը մի քանի տարվա ընթացքում գերազանցեց 2.5 մլրդը: Այս տարի արդեն սպասում ենք, որ արտահանումը կգերազանցի 3 մլրդ դոլարը: Հիմնական դերը խաղացել են հայ-ռուսական տնտեսական հարաբերությունները և ԵԱՏՄ-ին անդամակցումը»,-ասաց տնտեսագետը:
Նա ընդգծեց նաև, որ, եթե նախկինում ՌԴ արտահանման ծավալը կազմում էր Հայասանի արտահանման 25 տոկոսը, ապա անցյալ տարի կազմել է 27.6 տոկոս, այս տարի՝ արդեն 30 տոկոսը: Ընդ որում, պատրաստի արտադրանքն այդ արտահանման ծավալում շատ մեծ դեր ունի: «Պատրաստի արտադրանքը, որը հնարավորություն է տալիս ստեղծել լրացուցիչ աշխատատեղեր, պարունակում է ավելի մեծ ավելացված արժեք, գնում է դեպի Ռուսաստան: Ընդ որում, 2019 թվականից սկսած արտահանումը դեպի ՌԴ դիվերսիֆիկացված բնույթ ունի, արտահանվում է ոչ միայն գյուղատնտեսական արտադրանք, ալկոհոլային խմիչքներ, այլ նաև տեքստիլ արտադրանք, որոշակի տեխնիկա»,-ասաց Թավադյանը:
Թավադյանը նկատեց, որ Հայաստանը Ռուսաստանից ստանում է նաև ընդգծված նպատակային վարկեր, այդ թվում՝ ատոմակայանի համար:
Վերջերս ԵԱՏՄ շրջանակում ստեղծվել է Ներմուծման փոխարինման և արդյունաբերության կոոպերացիայի հանձնաժողով: Տնտեսագետը կարծում է, որ այստեղ Հայաստանը պետք է շատ ակտիվ լինի, օգտագործի հանձնաժողովի հնարավորությունները՝ դեպի ՌԴ արտահանումը մեծացնելու համար, իսկ արդյունաբերական կոոպերացիայի առումով պետք է կարողանա լուծել ռազմավարական խնդիրները:
Ըստ տնտեսագետի՝ Հայաստանը տնտեսական քաղաքականությունն արդիականացման խնդիր ունի, այն պետք է հստակ ուղղված լինի պատրաստի արտադրանքի արտահանման աճին: Հայ-ռուսական տնտեսական հարաբերություններն էլ ավելի զարգացնելու, Հայաստանից ՌԴ արտահանումն ավելացնելու առումով նա էական փոփոխության կարիք է տեսնում հարկային քաղաքականության մասով, որ պատրաստի արտադրանքի արտահանումն ավելի նպաստավոր լինի:
«Դեպի ՌԴ պատրաստի արտադրանքի արտահանումը գնալով էապես աճում է: Եվ մենք պետք է օգտագործենք ներքին և արտաքին ներուժը, որպեսզի այդ թիվն էլ ավելի մեծացնենք: Տնտեսական շահն այդ ուղությունն է ցույց տալիս»,-ասաց Թավադյանը՝ հավելելով, որ պետք օգտագործել զարգացման հնարավորությունը:
