Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովը հուլիսի 6-ին «Անի Պլազայում» կազմակերպել էր կլոր սեղան՝ «Հայաստանի Հանրապետություն՝ երկու տարի ԵԱՏՄ-ում, առաջին արդյունքներ» թեմայով: «Կովկասի» ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանին, որ մասնակիցներից մեկն էր, հարցրի.
—ԵԱՏՄ-ին ՀՀ անդամակցության երրորդ տարում կարծո՞ւմ եք, որ անդամակցելիս իր հայտարարած խնդիրները Հայաստանն ինչ-որ չափով լուծել է:
-Որոշ խնդիրներ, որ Հայաստանն ուներ անվտանգության առումով, որ ձևականորեն ԵԱՏՄ-ի (այն ժամանակ Մաքսային միության) հետ կապ չունեին, բայց իրականության մեջ մեծ նշանակություն ունեն Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերությունների ձևաչափի առումով, լուծվում էին դեռ այն ժամանակ, երբ Հայատանը ԵԱՏՄ չէր մտել, դա գործընթաց էր, որի միջոցով Հայաստանն ապահովում էր անվտանգության որոշ ձևաչափեր:
—Նկատի ունեք ՀԱՊԿ անդամակցությո՞ւնը:
-ԵԱՏՄ-ն Հայաստանի համար բացի տնտեսական ձևաչափից, նաև ՌԴ-ի հետ քաղաքական հարաբերությունների ձևաչափ է: Իսկ քաղաքական հարաբերությունը Հայաստանի համար շատ կարևոր է անվտանգության համար, որ կարող էր այլ կերպ զարգանալ, եթե Հայաստանը չլիներ ԵԱՏՄ անդամ: Ես տնտեսագետ չեմ, բայց ինձ թվում է շատ կարևոր Հայաստանի տնտեսական գործակցությունը հենց Ռուսաստանի հետ, այլ ոչ թե Ղազախստանի, Ղրղզստանի ու Բելառուսի, իսկ Հայաստանի գործակցությունը Ռուսաստանի հետ որոշարկվում է բազում չափորոշիչներով ու նրբություններով, ոչ միայն ԵԱՏՄ-ով: Բոլոր դեպքերում ԵԱՏՄ-ն իրականություն է, որ մեր աչքի առաջ է կատարվում ու դրա հետ պետք է հաշվի նստել:
—Նոյեմբերին Հայաստանը պատրաստվում է ԵՄ-ի հետ համագործակցության համաձայնագիր ստորագրել, Ձեր կարծիքով՝ երկու միություններն ուղղահայացնե՞ր են լինելու, թե՞ զուգահեռ ճանապարհներ:
-Անկախ Հայաստանի պատմությունը ցույց է տալիս, որ Հայաստանը փորձում է միավորել, ոչ թե բաժանել, դառնալ համագործակցության դաշտ, ոչ թե մարտադաշտ, դա բոլորովին հեշտ չէ: Արևմուտքում Հայաստանին կասկածում են, որ չափազանց ռուսամետ է, Ռուսաստանում՝ որ չափազանց արևմտամետ է, Իրանում, որ չափազանց ամերիկամետ է, ԱՄՆ-ում, որ չափազանց իրանամետ է, կոնսենսուսային գոյության այդ փորձը, բոլոր վեկտորները համադրելը այսօրվա քաղաքականությունն է:
—Վտանգ չկա՞, որ դա ի վերջո Հայաստանը մարտադաշտ է դարձնելու:
-Վտանգ միշտ կա, բայց Հայաստանը դրանից խուսափում է: Կան երկրներ, որ հակառակն են անում և այդտեղից են ստանում իրենց շահաբաժինը: Հայաստանի քաղաքականությունն այլ է, ես լուրջ հույսեր ունեմ, որ դա ստացվելու է և զարգացման հնարավորություն է տալու:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
