ԵՐԵՎԱՆ, 20 ՓԵՏՐՎԱՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Տնտեսագետը Հայաստանի տնտեսական աճն այս տարի նպաստավոր պայմանների պարագայում կանխատեսում է 7-8, հակառակ դեպքում՝ 3-4 տոկոսի սահմանում:
«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ փետրվարի 20-ի ասուլիսում տնտեսագիտության դոկտոր, պրոֆեսոր, «Այլընտրանք» հետազոտական կենտրոնի ղեկավար, Եվրասիական փորձագիտական ակումբի անդամ Թաթուլ Մանասերյանը նկատեց՝ այս տարի Հայաստանի տնտեսության զարգացման վրա կարող են անդրադառնալ մի շարք հակասական միտումներ:
«Հիմնական շարժիչ ուժը կարող է լինել երկրի մրցակցային առավելությունների իրացումը, եթե օգտագործվեն Իրանի և ԵԱՏՄ-ի միջև ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման ժամանակ ի հայտ եկած իրական հնարավորությունները, ինչպես նաև Ռուսաստանի և ԵԱՏՄ այլ երկրների հետ կապերի հետագա ակտիվացումը։ Տնտեսության արդյունավետ կառավարումը, ինչպես նաև հայկական սփյուռքի մասնագիտական ներուժի օգտագործումը նույնպես փոքր նշանակություն չունեն։ Այդ ուղղություններով հնարավոր դրական փոփոխությունների արդյունքում կարելի է կանխատեսել գործարար ակտիվության աճ՝ 7-8%-ի սահմաններում։ Հակառակ դեպքում առավելագույն աճը, կարծես, 3-4 տոկոս է լինելու»,- հայտարարեց Թաթուլ Մանասերյանը։
Նրա խոսքով՝ 2024 թվականին Հայաստանի տնտեսության վերաբերյալ գործոնային վերլուծություն կատարելիս պետք է հաշվի առնել հետևյալ միտումները.
-տնտեսական աճը գլխավորապես պայմանավորված կլինի ժամանակավոր և աշխարհաքաղաքական գործոններով, որոնք կարող են չեզոքացվել և տնտեսությունը թողնել առանց աճի շարժիչների,
-արտահանումը կաճի հատկապես զբոսաշրջության և առևտրի հաշվին, որը բավականին անկայուն է, նաև զգայուն՝ ցնցումների նկատմամբ,
-տնտեսական աճին կարող է մեծապես նպաստել նաև Իրանի և ԵԱՏՄ-ի միջև ազատ տնտեսական գոտու ստեղծումը՝ համաձայն Սանկտ Պետերբուրգում 2023 թվականի դեկտեմբերի 25-ին ստորագրած համաձայնագրի,
-տնտեսական աճը կապված կլինի ներքին պահանջարկի ուժեղացման, տրանսֆերտների ներհոսքի, ինչպես նաև հարկաբյուջետային քաղաքականության խթանման հետ,
-տնտեսական միտումներում կարևոր դեր կխաղան այնպիսի գործոններ, ինչպիսիք են ծառայությունների, ՏՏ, անշարժ գույքի, ֆինանսների և զբոսաշրջության ոլորտում ավանդական աճը, ինչը, սակայն, կարող է բավարար չլինել առանց իրական հատվածի՝ արդյունաբերության և գյուղատնտեսության բարելավման,
-արտաքին գործոններից պետք է հաշվի առնել չինական տնտեսությունում տեղի ունեցող գործընթացները, ուկրաինական ճգնաժամի ելքը, որը կարող է ազդել նաև հայկական դրամի փոխարժեքի վրա,
-շատ բան կախված է նաև 2023 թվականին Հայաստանում հաստատված արցախահայերի զբաղվածությունից և սոցիալական կարգավիճակից,
-տնտեսական աճի վրա կարող են ազդել արտաքին և արտաքին տնտեսական քաղաքականությունը, վերակողմնորոշումը դեպի Արևմուտք:
Տնտեսագետը հիշեցրեց, որ Եվրասիական զարգացման բանկը 2024 թվականին կանխատեսել է Հայաստանի տնտեսության 5.7 տոկոսի, իսկ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը՝ մինչև 5 տոկոսի աճ: Հայաստանի պետական բյուջեով տնտեսական աճի տեմպը սահմանվել է 7 տոկոս: ՀՀ կենտրոնական բանկն ակնկալում է, որ այս տարի երկրի տնտեսությունը կաճի 6,1 տոկոսով։ Համաշխարհային բանկի կանխատեսումների համաձայն՝ 2024 թվականին Հայաստանի տնտեսական աճը կկազմի 4.7, իսկ 2025 թվականին՝ 4.8 տոկոս։ ՄԱԿ-ի գնահատմամբ՝ 2024-ին Հայաստանի տնտեսական աճը կկազմի 5.2, իսկ 2025-ին՝ 4.8 տոկոս։
